Nguyên Phúc là một trong 17 xã, thị trấn của huyện Bạch Thông, tỉnh Bắc Kạn, cách thị trấn Phủ Thông 11km về phía Đông Nam, cách thành phố Bắc Kạn 11km về phí Đông Bắc. Xã có địa hình đồi núi bao quanh những cánh đồng nhỏ hẹp chạy dọc theo các con suối. Tổng diện tích đất tự nhiên của xã là 4.742,92ha. Năm 2015, xã có 484 hộ với 1.960 nhân khẩu với 6 dân tộc cùng sinh sống Kinh, Tày, Dao, Hoa, Thái, Nùng.
Nguyên Phúc là vùng đất giàu bản sắc dân tộc; phải trải qua nhiều biến động, thay đổi địa danh và chia tách, sát nhập về địa giới: Sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945, Tổng Hà Vị được đổi thành xã Hà Vị; các xã cũ trở thành các thôn: Lục Bình, Hà Vị, Cẩm Giàng, Quân Bình. Đến 1948, xã Hà Vị đổi thành xã Hà Lâm. Năm 1953, khi tiến hành phát động giảm tô, xã Hà Lâm chia làm 6 xã: Dân Chủ (Hà Vị), Hồng Quân (Lục Bình), Đức Xuân (Quân Bình), Hạnh Phúc (Cẩm Giàng), Cộng Hòa (Nguyễn Phúc), Tự Do (Cao Sơn). Năm 1964, xã Cộng Hòa đổi thành xã Nguyễn Phúc.
Trên cơ sở thực tiễn địa phương, ngày 02/9/1961, Đảng bộ huyện Bạch Thông quyết định thành lập Chi bộ xã Cộng Hòa với 03 đảng viên; năm 1978 Đảng bộ xã Nguyễn Phúc được thành lập với 29 đảng viên sinh hoạt tại 02 chi bộ. Trong quá trình xây dựng và trưởng thành, Chi bộ, Đảng bộ xã Nguyên Phúc luôn nêu cao vai trò tiên phong gương mẫu xứng đáng là hạt nhân chiến đấu của Đảng tại địa phương. Năm 2005, xã Nguyên Phúc vinh dự được Chủ tịch nước tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân. Kinh tế - xã hội của xã ngày càng phát triển: Năm 2015, hộ nghèo của xã giảm mạnh còn dưới 4,22%; xã đạt được 5/19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới. Để khắc ghi truyền thống lịch sử vẻ vang của Đảng bộ và Nhân dân các dân tộc xã Nguyên Phúc qua các thời kỳ lịch sử, đồng thời góp phần giáo dục tinh thần yêu nước, truyền thống lịch sử, văn hóa của quê hương cho thế hệ hôm nay và mai sau, Ban Thường vụ xã đã chỉ đạo tổ chức biên soạn, xuất bản cuốn sách “Lịch sử Đảng bộ xã Nguyên Phúc (1961 - 2015)”.
Thực hiện Nghị quyết số 202/2025/QH15, ngày 12/6/2025 của Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, từ ngày 01/7/2025, tỉnh Thái Nguyên và tỉnh Bắc Kạn hợp nhất thành một tỉnh mới lấy tên là tỉnh Thái Nguyên. Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy Thái Nguyên trân trọng giới thiệu cuốn sách “Lịch sử Đảng bộ xã Nguyên Phúc (1961 - 2015)” tới đông đảo bạn đọc trong và ngoài tỉnh./.
Trà Giang