Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội. (Ảnh: TL) |
Cuối năm 2021 mới có kế hoạch tiêm vaccine mũi 3
Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Lưu Văn Đức (Đắk Lắk) yêu cầu Bộ trưởng cho biết, trách nhiệm của Bộ Y tế trong việc tham mưu để sớm triển khai chiến lược vaccine. Bộ trưởng có kế hoạch và giải pháp gì cho chiến lược tiêm vaccine công bằng khi hiện nay, có địa phương đã tiêm đủ vaccine cho tất cả người từ 18 tuổi trở lên, thậm chí có địa phương dự kiến sẽ tiêm mũi thứ 3 trong thời gian tới nhưng nhiều địa phương ở Tây Nguyên; các tỉnh Ninh Thuận, Bình Thuận và một số tỉnh đồng bằng sông Cửu Long vẫn chưa tiêm đủ cho người từ 18 tuổi trở lên?
Về chiến lược vaccine, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho biết, hiện nay Việt Nam đã có các thỏa thuận cung ứng vaccine lên tới gần 200 triệu liều và thời gian tới có thể nhiều hơn 200 triệu liều vaccine sẽ được nhập khẩu để đẩy nhanh tiến độ tiêm chủng.
Thời gian qua, chúng ta cũng đã thúc đẩy chiến lược ngoại giao vaccine. Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các lãnh đạo cấp cao của Nhà nước ta đã tập trung chỉ đạo và đặc biệt là trao đổi, vận động các nước, các công ty, đơn vị cung ứng vaccine để làm sao tăng lượng vaccine về Việt Nam nhanh nhất, nhiều nhất.
Cùng với đó, chúng ta đã triển khai việc tự chủ đối với vaccine qua việc nghiên cứu sản xuất. Về chuyển giao công nghệ sản xuất vaccine thì hiện đã có đơn vị trong nước tự nghiên cứu sản xuất, tới đây khả năng sẽ được cấp phép. Thêm vào đó, đã có 2 đơn vị chuyển giao công nghệ là Vabiotech đã có chuyển giao công nghệ cũng như đóng ống từ vaccine của Nga hay như Vingroup chuyển giao công nghệ vaccine của Mỹ.
"Chúng ta đã triển khai chiến lược tiêm chủng quy mô lớn chưa từng có. Cho đến nay, Việt Nam đã tiêm được trên 94 triệu liều. Đối với việc phân bổ vaccine, Bộ Y tế dựa trên Nghị quyết số 21/NQ-CP Chính phủ trong việc phân bổ theo những yếu tố nguy cơ theo tình hình dịch theo địa bàn", Bộ trưởng cho biết.
Cụ thể, theo quan điểm và chỉ đạo chung của Bộ và đặc biệt theo Nghị quyết 128/NQ-CP, Bộ Y tế đã có chỉ đạo các địa phương phải đẩy nhanh tốc độ tiêm thêm mũi 1 và đồng thời tiêm mũi 2 cho các địa phương. Lượng vaccine hoàn toàn đảm bảo đủ cho người dân từ 18 tuổi trở lên tiêm đủ 2 mũi và đảm bảo đủ cho người từ 12 tuổi trở lên tiêm đủ 2 mũi. Việt Nam có 200 triệu liều vaccine và 72 triệu người dân từ 18 tuổi trở lên có thể tiêm đủ 2 mũi. Đối với tiêm vaccine mũi thứ 3, Bộ trưởng cho biết, tới cuối năm 2021 mới có kế hoạch để tiêm. Một vài địa phương đưa ra tuyên bố sẽ tiêm mũi 3 nhưng Bộ Y tế cũng đề nghị phải theo hướng dẫn chung của Bộ để đảm bảo công bằng nhất định đối với việc phân bổ vaccine. "Tuy nhiên, có những địa bàn rất nóng và vẫn phải dồn vaccine về địa bàn đó", ông Long cho biết.
Quốc hội làm việc tại Hội trường ngày 11/10. (Ảnh: TL) |
Mọi vaccine được cấp phép là đảm bảo an toàn với trẻ em
Thông tin thêm về chiến lược vaccine, Bộ trưởng Bộ Y tế cho biết, Việt Nam tiếp cận vaccine sớm nhưng mua bị chậm hơn là do tình trạng khan hiếm vaccine, một số nước có vaccine đặt hàng với số lượng lớn, dẫn tới có tình trạng bất bình đẳng trong tiếp cận vaccine. Chưa kể tâm lý sử dụng vaccine, từ chối không tiêm vaccine diễn ra ở quy mô toàn cầu. Khi mua vaccine cũng phải vượt qua rào cản về mặt pháp luật, phải chấp nhận mọi điều kiện của bên bán mà không được thương thuyết điều kiện, chấp nhận mọi rủi ro như giao hàng chậm, giá cả, không được trả lại vaccine, giao hàng không đúng thời hạn... Tất cả những điều này đã gây khó khăn cho việc mua bán, nhập vaccine trong thời gian qua.
"Về vấn đề này, Bộ Y tế nhận trách nhiệm. Bộ có kế hoạch triển khai để đảm bảo tiêm vaccine cho năm 2022". Nhấn mạnh vấn đề này, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cũng cho biết, đến nay đã hoàn thành chiến lược tổng thể về COVID- 19.
Chất vấn Bộ trưởng, đại biểu Trần Hữu Hậu (Tây Ninh) cho rằng, việc tiêm vaccine phòng COVID- 19 theo công nghệ mRNA cho trẻ em ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Vậy cơ sở khoa học để triển khai tiêm vaccine COVID - 19 đại trà cho trẻ em là gì?
Về vấn đề này, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long khẳng định, việc tổ chức tiêm cho trẻ em đã tổng kết, căn cứ theo hướng dẫn của WHO, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Thuốc Hoa Kỳ (FDA), cơ quan kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ… chính thức cho phép tiêm vaccine mRNA cho trẻ ở gần 40 nước. Cách làm là tiêm từ lứa tuổi cao xuống thấp, tiêm trước cho nhóm có bệnh lý nền. Hiện vaccine duy nhất sử dụng cho trẻ em là Pfizer đã được cấp phép.
Về cơ chế khi tiêm vaccine tác động đến cơ thể trẻ em, Bộ trưởng Bộ Y tế khẳng định khi vào cơ thể, vaccine không xâm nhập hệ gene ADN mà sẽ tạo ra kháng thể chống lại sự xâm nhập của virus. Do đó, những ý kiến cho rằng gây đột biến, ảnh hưởng đến hệ sinh sản hoặc phát triển của trẻ đã được khẳng định là không có.
Tuy nhiên, Bộ trưởng cũng thừa nhận, vấn đề này vẫn đang được tiếp tục theo dõi. Thông tin thêm về công nghệ vaccine bất hoạt của vaccine cho trẻ em mà Sinopharm sản xuất, cũng được đánh giá là an toàn với trẻ. "Mọi vaccine được cấp phép là đảm bảo an toàn với trẻ em", Bộ trưởng Bộ Y tế khẳng định.
Công tác dự báo dịch bệnh còn nhiều tồn tại
Trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội về đánh giá công tác dự báo diễn biến dịch thời gian qua và dự báo diễn biến dịch tới năm 2022, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết, dự báo dịch COVID-19 diễn biến rất khó khăn. Đến nay, hầu hết các nước trên thế giới chưa có dự báo mang tính dài hạn. WHO chỉ đưa ra khuyến cáo chung, đại dịch không thể kết thúc trong năm 2022 mà hy vọng đến năm 2023, COVID-19 trở thành bệnh tương tự cúm mùa.
“Trong khi một số nước đưa ra những dự báo mang tính ngắn hạn bởi đại dịch COVID-19 chưa có trong tiền lệ và liên tục có những biến chủng thay đổi. Trước đây, chủng gốc chỉ có tốc độ lây lan vừa phải. Tuy nhiên, biến chủng Delta có tốc độ lây lan rất nhanh và mạnh nên việc dự báo rất khó khăn”, Bộ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh.
Cũng theo Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long, trong báo cáo gửi Trung ương, Bộ Y tế đã thẳng thắn nhìn nhận những tồn tại, chưa đúng, chưa sát thực tế trong dự báo tình hình ở các địa phương cũng như các đơn vị Trung ương. Thời gian tới, Bộ sẽ làm việc với WHO để có thêm kinh nghiệm trong dự báo về tình hình dịch bệnh.
Trong thời gian qua, khi cả nước chuyển sang trạng thái thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19, dịch bệnh có dấu hiệu gia tăng trở lại ở một số địa phương. Vì vậy Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Y tế và các đơn vị chức năng đã tiếp tục có những chỉ đạo đối với các địa phương nhằm tăng cường các biện pháp phòng, chống dịch.
Dự báo từ này đến cuối năm, tình hình dịch sẽ tiếp tục diễn biến phức tạp bởi hiện nay cả nước đã gần như trở lại trạng thái bình thường mới, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long khuyến cáo tình trạng xuất hiện tâm lý chủ quan, đặc biệt có một bộ phận người dân đã không áp dụng những biện pháp khuyến cáo của cơ quan y tế, trong đó, quan trọng nhất là thông điệp 5K.
“Cùng với đó còn một số nguyên nhân khác như vấn đề thời tiết, nhất là khí hậu lạnh ở miền Bắc hay thời điểm Tết thường có những hoạt động tập thể đông người, Bộ Y tế hết sức lưu các địa phương phải quan tâm công tác phòng, chống dịch từ nay đến cuối năm và vào đầu năm 2022. Với các địa phương phải tăng cường phủ vaccine phòng COVID-19 càng nhanh càng tốt”, Bộ trưởng Bộ Y tế cho biết./.